Hier onder staan enkele tools en uitleg over kaart en kompas.

Oriëntering in de bergen is de basis van iedere bergsporter. Onder alpine beginnelingen is de vrees voor het verdwalen groot. Dit zal de meeste ervaren wandelaars en bergbeklimmers bijblijven. Werkelijk verdwalen brengt grote gevaren met zich mee. Vaak lees je dat er weer mensen zijn verongelukt. Dit gebeurde door uitglijden of vallen in een ravijn. De oorzaak is vaak dat men verdwaalt en vaak een oneigelijk pad volgt of juist van het pad afwijkt.

Dit is een stukje uit de oriëntatie wat ik momenteel schrijf. Ik wil zo mijn ervaringen delen met iedereen. De eerste drie delen heb ik klaar. De eerste deel is de inleiding en de tweede deel gaat over de wandelkaart algemeen. Het volgende deel gaat over hoogtelijnen.

Tevens heb ik ook wat tools gemaakt voor je voorbereidingen van je tochten.

Bergsport tools

Kaart

Wandeltijden klik hier

Stijgingspercentage klik hier

Van kaart naar het veld klik hier

Kompas

Tegengestelde route klik hier

Weer

Windchill klik hier

Oriëntatie

Oriëntering in de bergen is de basis van iedere bergsporter.
Onder alpine beginnelingen is de vrees voor het verdwalen groot. Dit zal de meeste ervaren wandelaars en bergbeklimmers bijblijven. Werkelijk verdwalen brengt grote gevaren met zich mee. Vaak lees je dat er weer mensen zijn verongelukt. Dit gebeurde door uitgelijden of vallen in een ravijn. De oorzaak is vaak dat men verdwaalt en vaak een oneigelijk pad volgt of juist van het pad afwijkt.

Ik heb eens meegemaakt dat een vader en zijn kinderen van het pad raakten omdat ze verdwaald waren. Ze moesten een nacht doorbrengen in de open lucht. We hebben lang lopen zoeken met de bergreddingsdienst. Niets kunnen vinden. 's Morgens kwamen ze in zicht boven een afgrond. Ze hadden de afgrond niet opgemerkt. Gelukkig is het goed afgelopen.

Als je van het pad af gaat moet je je goed kunnen oriënteren en de gevaren kunnen inschatten. Vooral als het weer omslaat zoals mist die snel opkomt, regen of sneeuw. Als je totaal geen ervaring hebt verdwaal je zelfs bij mist op de paden . Als het sneeuwt wordt het landschap anders.

Als je bij weerverslechtering moet bepalen of je doorgaat of niet, is het van belang dat je de terugweg absoluut zeker weet terug te vinden. Zeker niet van het pad afwijken.

Natuurlijk heb je nu GPS. Maar wat als de batterijen op zijn of hij is gevallen? Dan moet je terug kunnen vallen op je basiskennis.

De wandelaar/ bergebeklimmer kan de wandelkaart, kompas en de hoogtemeter goed gebruiken. Hij of zij zal zich dus ook goed moeten oriënteren. Dit is de basis van het wandelen en bergbeklimmen.

Wandelkaart

De kaart

De wandelkaart is een verkleinde weergave van de werkelijkheid. De wandelkaart is bedoeld voor de wandelaar, klimmers en andere zwervers. Op de wandelkaart kan je veel gegevens zoals je routegegevens en informatie van het terrein lezen. Je kunt de ligging van de steden, dorpen, wegen, loop van de rivieren, bergen, dalen, hutten en nog veel meer zien.

Verschillende wandelkaarten
Je hebt verschillende wandelkaarten namelijk schaal 1:25 000 tot en met de schaal 1:100.000. De kaart met de schaal 1:25.000 is het meest geschikt voor de wandelaars en klimmers.

Wat is het verschil tussen de kaarten met verschillende schalen
De kaart met de kleinste schaal geeft de meeste details van de werkelijkheid weer. Een wandelkaart met een schaal van 1:50 000 kan nog goed worden gebruikt door de wandelaar. Voor wandelaars en klimmers die meer details willen zien is de wandelkaart 1:25 000 het meest geschikt.

Het volgende voorbeeld geeft een weergave van 1:25000 kaart en het daar op volgende voorbeeld geeft een weergave van hetzelfde gebied maar dan op 1:50.000. Zoals je ziet geeft het kaartvoorbeeld van 1:25.000 meer details weer en de 1:50.000 kaart geeft meer de omgeving weer.
Met de volgende tool kun je diverse gemeten afstanden omrekenen naar werkelijke afstanden klik hier

Kaart 1:25.000	Kaart 1:50.000

Geoefende bergsporters kunnen met een 1:25.000 kaart zelfs in de mist hun weg vinden.

Wat staat er op de wandelkaart

Niet alleen de afstanden van plaats tot plaats zijn voor de wandelaar belangrijk maar ook de terreingesteldheid zoals van bergen, dalen en heuvels. Op de kaart zijn ook de hoogte verschillen weergegeven, door middel van reliëf kleuren toe te passen, soms in verschillende kleuren.

De makers van de kaart gaan zo te werk dat men zogenaamd de kaart van één kant belicht zodat er een suggestief beeld van het landschap ontstaat. Meestal vanuit het noordwesten. Zoals je hiernaast kunt zien is het noordoosten donker gekleurd en noordwesten licht gekleurd ten opzichte van de spits 2969 meter.

Men geeft ook op de kaart in kleur bossen, sneeuwvlakten, gletsjers en rotsen aan zodat de wandelaar een goed beeld heeft van het gebied. Er staan op de kaart ook hoogtelijnen. Deze hoogtelijnen geven informatie over de hoogte van het gebied aan.

 Hoogtelijnen

Hoogtelijnen op de (wandel)kaarten.
Er staan op de kaart ook hoogtelijnen. Deze hoogtelijnen geven informatie over de hoogte van het gebied. Tussen de hoogtelijnen is een vast aantal meters in hoogte weergegeven. Je kunt zeggen dat de berg opgedeeld is in horizontale schijven van gelijke hoogte.
Als de hoogtelijnen in een grafiek zet kan je de contouren van de berg zien.Zie het volgende figuur.

Om de hoogte in een bepaald terrein snel en gemakkelijk af te lezen wordt ieder tiende lijn dikker weergegeven en daarbij de hoogte vermeldt. Dit geldt voor een kaart van een schaal 1: 25 000. Het hoogteverschil tussen de lijnen is 20 meter. Voor een kaart van 1:50 000 is het hoogteverschil 100 meter en elke 5e lijn is dikker getekend. Dit staat ook op de legenda van de kaart aangegeven.

Als de hoogtelijnen dicht bij elkaar liggen duidt dat op een steile helling. Voor een minder steile helling moeten de hoogtelijnen verder uit elkaar liggen. Voor een voorbeeld zie hiernaast het figuur.

Je kan met behulp van hoogtelijnen de stijgingen met behulp van de gegevens van de kaart leren inschatten en berekenen. Door deze berekening van het stijgingspercentage kan het als aanwijzing dienen of een bepaalde klim niet te moeilijk is.
Wil je stijgingspercentage berekenen klik hier